Çocukluğumuzun efsane sorusudur “Çok gezen mi bilir, çok okuyan mı?”…Bu sorunun cevabını aradım durdum yıllarca. Sorunun cevabı bir köşede dursun, o günleri hatırlamama vesile oldu Mostar. Çünkü buraya gelene kadar bilmezdim Bosna’nın nasıl acılar yaşadığını …

Mostar Gezilecek Yerler

Mostar Köprüsü (Stari Most): Mostar denilince akla ilk, belki de tek gelen eser. Neretva Nehri üzerinde bulunan köprü, Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından 1566 yılında yaptırılmış.

Şehrin Hırvat ve Boşnak kesimlerini birleştiren köprü, 1993 yılında Hırvat topçu ateşi ile yıkılmış. Asırlarca barışı simgeleyen köprünün yerle bir olması ülkenin çok uluslu yapısına darbe vursa da, kardeşliğin ve tekrar anlaşmanın sembolü olmaya devam etmiş.

1997 yılında TİKA, UNESCO ve Dünya Bankası desteği ile başlayan aslına uygun inşa çalışmaları 2004 yılında nihayete kavuşmuş. 2005 yılında da köprü ve çevresi  UNESCO Dünya Mirası Listesi‘ne alınmış.

Köprünün bir de güzel geleneği var. İlk kez 1664 yılında yapılan ve her sene temmuz ayında tekrarlanan bu gelenekte genç erkekler kendilerini 24 metre yükseklikteki köprüden nehrin serin sularına bırakıyorlar. Günümüzde profesyonel sporcuların yarışmalarına sahne olsa da, ara sıra amatör atlayıcılara denk gelmek mümkünmüş 🙂

Eğri Köprü: Asıl köprüyü gördükten sonra 150 metre batısındaki minyatürünü de görmek gerek diye düşünüyorum 🙂 Radobolja Deresi üzerine kurulu bu şirin, minnak köprünün yapılış tarihi 1558. Abisi inşa edilirken malzeme taşımak amacıyla yapıldığı rivayet ediliyor.

Koski Mehmet Paşa Cami: Osmanlı veziri-azamlarından Sokullu Mehmet Paşa’nın Ruznamecisi ve Timar defterdarlarından Koski Mehmet Paşa tarafından 1618 yılında yaptırılan cami, aynı Mostar Köprüsü gibi savaşta hasar almış. Caminin yıkılan minaresi yine Türkiye’nin de desteği ile aslına uygun yeniden yapılmış. Bu arada Mostar Köprüsü’nün en güzel fotoğraflarının bu minareden çekildiğine dair görüş birliği var. Camiye giriş 3 Euro, minareye de çıkmak isterseniz 6 Euro. Sırf bunun için bugünkü kurla (1 Euro=6.75 TL) yaklaşık 40 TL vermeye değer mi orası sizin takdiriniz.

Ben bedavaya çekeceğim derseniz Mostar Köprüsü’nün karşısındaki Lucki Köprüsü ters tarafta olsa da bence gayet güzel bir açıya sahip 🙂

Biscevic Evi: Osmanlı’dan kalma eski tarzlar evler hoşunuza gidiyorsa Mostar sizin için harika bir yer. 1635 yılında yapılmış Biscevic Evi, eski Osmanlı mimarisini günümüze taşıyabilen en güzel örneklerden biri. Giriş ücreti 2 Euro. Mostar’da Biscevic Evi gibi Kajtaz evi ve otel olarak da kullanılan Muslibegovic Evi (Müslüm Bey Konağı) bulunmakta. Onların da 2 Euro giriş ücreti var. Aramızda kalsın ben bu evleri ziyaret ettim mi? Hayır. Kafamı uzatıp dışarıdan baktım 🙂

Karagöz Bey Cami: Biscevic Evi’nin hemen kuzeyinde yer alan cami, 1558 yılında Hacı Zaim Mehmed Bey tarafından yaptırılmış. Zaim Mehmed Bey, halk tarafından “Karagöz” olarak tanındığı için camiye de Karagöz Bey Cami adı verilmiş. Savaş sırasında bu yapı da ağır hasar almış ve restore edilmiştir.

Kujundžiluk: Eski bir Osmanlı çarşısı olan Kujundžiluk, Türkçesiyle Bakırcılar ya da Kuyumcular Çarşısı olarak adlandırılmakta. Burası köprüye açılan güzel, hoş bir sokak. Sıra sıra küçük dükkanların yer aldığı, hediyelik eşya alabileceğiniz bu sokağın sonunda sizi Tara Kulesi selamlıyor. Fotoğrafın sol alt kısmındaki taş üzerindeki “Don’t Forget (Unutma)” yazısına da dikkat çekmek istiyorum.

Bu yazıyı şehrin birçok yerinde görmek mümkün. Hatta bazı taşlara 93 sayısı da eklenmiş. 1993 yılı unutulmasın diye. Bu savaş o kadar derin izler bırakmış ki, Mostar Köprüsü’ndeki 99 basamak 93 basamağa indirilmiş. Savaş sırasında hasar alan bazı yapılar onarılmamış, mermi deliklerinin olduğu evlere bile rastlayabilirsiniz. İnsanlar bu evlerde oturmaya devam ediyorlar…

Buraya gelene kadar Mostar Köprüsü’nün yıkılmış olduğunu bilmeyen bendenizin cahilliğini mazur görün. İşte gezmek, şehrin havasını solumak, tarihini okumak böyle bir şey…

Sözün özü; çok gezip gezdiği yeri bilmeyenle, çok okuyup okuduğu yeri görmeyen aynı benim gözümde. Çok gezip çok okuyan en iyi bilir bana göre…

Gezmek Güzel Şey & Hayat Gezince Güzel