Stalin’in Memleketi Gori ve Uplistsikhe

Gürcistan’ın güneyinde Vardzia – Ahıska – Borjomi’de geçirdiğimiz günün ardından Tiflis’e dönerken aklımızda bazı yerler daha vardı. Bunlardan biri de ünlü diktatör Stalin’in doğduğu şehir Gori idi.

Gori Hakkında

Başkent Tiflis’e 80 kilometre uzaklıktaki kent, Şida Kartli (İç Kartli) bölgesinde yer alıyor. Şehir, ünlü Gürcü kralı IV. Davit tarafından kurulmuş. Kura Nehri ve onun kolu olan Liakhvi Nehri kenarına kurulu olan Gori’nin anlamı “tepe” imiş.

Şehre gelmek için şehirler arası çalışan dolmuşları, tren ve otobüs seçeneklerini kullanabilirsiniz.

Şehir adına gezilecek yerler oldukça kısıtlı. Stalin Evi, Müzesi ve Treni, Gori Kalesi ve Uplistsikhe gezilecek belli başlı yerleri oluşturuyor.

Josef Stalin

Bu yazıda Stalin’in kim olduğundan uzunca bahsedecek değilim. Ancak sevilsin sevilmesin, Gori’yi anlatırken Stalin’den kısaca söz etmemek olmaz.

Josef Stalin, 1878 yılında Gori’de doğmuş (Doğduğu ev müzeleştirilmiş). Fakir bir ailenin çocuğu olarak hayata gözlerini açmış. Oldukça zor geçen çocukluğunun ardından, Sovyetler Birliği kurucusu Lenin’in eserlerini okuyarak devrimci olmaya karar vermiş. Lenin’in 1924 yılında ölümü ile Komunist Parti’nin başına geçmiş.

Ülkenin başında olduğu dönemde ülkeyi oldukça katı bir şekilde yönetmiş, milyonlarla ifade edilecek sayıda insanın doğrudan veya dolaylı ölümüne sebep olmuş. 2. Dünya Savaşı’nda aldığı zaferler sonrası mareşalliğe yükselmiş. 1953 yılında ise vefat etmiş. Ölüm sebebi halen açıklığa kavuşturulmuş değil.

Tarihin gördüğü en önemli liderlerden biri olan Stalin’in müzesi doğduğu evin arkasına inşa edilmiş. Tarihsel sıraya göre 6 bölümden oluşan müzede, Stalin’in ofis mobilyaları, kişisel eşyaları, fotoğrafları ile birçok belgeler, makaleler gibi eserler sergileniyor.

Stalin’in ölümünden sonra yüzünden alınan 12 maskeden biri de bu müzede bulunuyor.

Avluda ise Stalin’in kişisel treni bulunuyor. Zırh kaplamalı ve 83 ton ağırlığındaki yeşil vagon, 1941 yılından itibaren Stalin tarafından kullanılmaya başlanmış. Stalin, II. Dünya Savaşı’nın sonucunun belli olduğu Yalta Konferansı ile Tahran Konferansı’na bu vagonla gitmiş. Vagonun müzeye getirilmesi ise 1985 yılında olmuş.

Bu arada müzeye giriş 10 Lari, treni gezmek için ise ayrıca 5 Lari isteniyor. Gürcistan geneli için biraz pahalı rakamlar.

Stalin ile alakalı yerler gezildikten sonra yönünüzü Gori Kalesi’ne çevirebilirsiniz. Kayıtlara göre ilk olarak 13. Yüzyıldan bahsedilse de, arkeolojik çalışmalar milattan önce de buradan yaşamın olduğunu göstermekte.

Kale, ayakta kalabilen birkaç surdan ibaret. İçerisinde ilgi çekici bir yapı yok. 1920 yılındaki deprem oldukça fazla hasar vermiş. Gori manzarası seyretmek isteyenler kaleye çıkabilir 😊

Kalenin alt bölümünde savaşçılara atfedilen Kahramanlar Anıtı bulunmakta. 1985 yılında tamamlanan anıt 2009 yılında Tiflis’ten Gori’ye getirilmiş. Kayaların üzerinde bulunan 8 savaşçı oval bir şekilde alana yerleştirilmiş.

Şehrin dışında ise gezilecek yer olarak Uplistsikhe göze çarpıyor.

Uplistsikhe

Gori’ye yaklaşık 15 kilometre uzaklıkta bulunan Uplistsikhe, 3000 yıllık bir kaya kenti. Geç Tunç Çağından Orta Çağ’ın sonlarına kadar aktif bir şekilde kullanılan kent, 13. yüzyılda Moğol saldırılarına uğramış ve terk edilmiş.

MÖ 6. yüzyıl ile MS 11. yüzyıl arasında Uplistsikhe, bölgenin önemli dini, siyasi ve kültürel merkezlerinden biri olmuş. Hristiyanlığın Gürcistan’a gelmesiyle de bu dinin yayılmasında aktif rol oynamış. Şehrin tepesinde 9.-10. yüzyıldan kalma bir Hıristiyan taş bazilikası bulunuyor.

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesinde 2007 den beri yer alan Uplistsikhe, zamanında 40 bin metrekarelik alanda 20 bin kişiye kadar insanı barındırmış.

Bu mağara kompleksine giriş ücreti 7 Lari (GEL). Ulaşım ise özel araçlarla sağlanıyor. Maşrutkalarla da yanına kadar gidebiliyorsunuz ama biraz meşekkatli olacaktır.

Uplistsikhe bölgesinde çokça gördüğümüz devasa kertenkeleleri de burada paylaşayım 😊

Gori Konaklama

Tamar Guest House: Bir blog yazısında rastladığım ve övgüyle söz edilen bu konuk evine biz de gidelim dedik. İşletmenin sahibi Tamari, garanti veriyorum size evinizdeymiş gibi hissettirecek 😊 Oldukça güzel Türkçe de bilen Tamari, ücrete dahil olmamasına rağmen bize sabah kahvaltımızı elleriyle hazırladı ve yemeden çıkmamıza izin vermedi. Eğer Gori’ye yolunuz düşerse Tamari’ye konuk olun derim.